Prof. Dr. Pınar Çıragil anlattı. Çıragil, Covid-19’dan korunma ve tedavisiyle ilgili halk arasında bazı doğru olduğu zannedilen yanlış bilgilere dikkat çekip uyardı. Koronavirüsle ilgili pandeminin başladığı günden bu yana bilgi kirliliği oluştuğunu belirterek, bu konudaki gerçekleri sıraladı.

Covid 19 tedavisi ve önlenmesiyle ilgili toplumda bazı doğru olduğu zannedilen yanlış bilgiler var.

Örneğin “antibiyotiklerin  virüslere etkili olduğu bilgisi yanlış, antibiyotikler sadece bakterilere etkili ilaçlardır”.  El dezenfeksiyonunda kullandığımız alkol ve klor spreyleri yüzeyleri ve elimizi temizlemek için kullanılabilir. Bunları yutmak ya da ağza sıkmak söz konusu olamaz. Sarımsak yemenin de Covid 19’dan korunmada faydası olduğuna dair bir kanıt bulunmuyor…

Bu ve benzeri doğru bildiğimiz yanlışlarla ilgili Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Tıbbi Mikrobiyoloji uzmanı Prof. Dr. Pınar Çıragil bilgilerimizi güncelledi.

5G mobil networklerin olduğu yerlerden kaçınmak covid 19 enfeksiyonundan bizi korur!

DOĞRUSU: Virüsler radyo dalgaları ve mobil networkler üzerinde taşınmadığı için böyle bir şey söz konusu değildir. Ayrıca 5G’nin olmadığı bazı ülkelerde de Covid 19’a bağlı pandemiler görülmektedir.

Ek vitamin kullanımı Covid 19’a karşı korur.

DOĞRUSU: Birçok insan, C vitamini, D vitamini, çinko, yeşil çay, ekinezya gibi bağışıklık sistemini güçlendirecek ek destek alıyor. Bunları kullanmak bağışıklık fonksiyonlarımıza güçlendirmek için etki edebilir ancak ek vitaminlerin direkt Covid 19’dan koruduğuna dair bir kanıt yoktur.

Gümüş takmak koruyucudur.

DOĞRUSU: Gümüş kolye kullanımının Covid 19’dan koruduğuna ya da tedavisinde etkili olduğuna dair bir kanıt bulunmuyor.

Güneş ışınlarında virüsler ortadan kaybolur.

DOĞRUSU: Kış aylarında, içinde bulunduğumuz yaz günlerinde virüsün yüksek ısıda ortadan kaybolacağına dair bir söylemler vardı ancak bunun doğru olmadığı görüldü. Ultraviyole ışınlarının vücutta hasara neden olabilir. UVB ciltte hasara yol açabilir. UVC cilt için göreceli biraz daha az zararlıdır. Güneş ışınlarına ve 25 derecenin üzerindeki sıcaklıklara maruz kalmak bizi Covid 19’dan korumaz ve Covid 19’un tedavisinde etkili olmaz. Covid 19 pozitif ya da asemptomatik taşıyıcı olan bir kişiyle sosyal mesafe ve maske kullanımı kurallarına uymadan temas etmek güneşli günlerde dahi bize hastalığın bulaşmasına yol açabilir.

Sıcak suyla duş almak Covid 19’a karşı korur.

DOĞRUSU: Çok sıcak suyla duş almanın da Covid 19’undan koruduğuna dair bilimsel bir veri bulunmuyor. Bununla birlikte saç ve sakala koronavirüs yapışabilir. Bu nedenle saçımıza elimizi sürdüğümüzde elimizi su ve sabunla yıkamalıyız.

Çocuklar hasta olmazlar.

DOĞRUSU:  Cocuklar da Covid 19 geçirebilir. Üstelik semptomları bulunmayan çocuklar taşıyıcı olup hastalığı yetişkinlere de taşıyabilir. Tüm yaş gruplarındaki çocuklar Covid 19 enfeksiyonuna karşı duyarlıdır. Geçişte ve bulaşta önemli rol oynar.

Kullanılan maskeler mikrodalga fırınlarda dezenfekte edebilir.

DOĞRUSU: Bu çok yanlış bir bilgidir. N95 maskeler içinde metal parçalar zarar görebilir. Bazı kumaş maskeler yıkanabilir. Yıkanamıyorsa dezenfekte edilerek güneş gören temiz bir yerde birkaç gün havalandırarak tekrar kullanılabilir. Zira korona virüs 3 günden fazla yüzeylerde yaşayamıyor.

D Vitamini kullanmak hastalığı yakalanmayı önler.

DOĞRUSU: D vitamininin Covid 19’dan koruduğuna dair bilimsel bir veri bulunmamaktadır. D vitamini sağlıklı kaslar, güçlü kemikler ve güçlü bir bağışıklık sistemi için gereklidir. Ancak yüksek miktarda D vitamini almanın toksik etkileri olabilir. Kalp ritim problemleri, kemik ağrıları ve böbrek hasarları gibi yan etkileri olabilir.

Sebze ve meyveler sabunlu suyla yıkanmalı.

DOĞRUSU: Yiyeceklerle korona virüs bulaşmaz çünkü midemizdeki asit korona virüsün ölmesine yol açar. Dolayısıyla sebze ve meyveleri bu şekilde temizlenmesi çok fazla önerilmiyor. Sadece suyla surterek yıkamak yeterlidir. Ancak bunları yıkadıktan sonra da ellerin su ve sabunla en az 20 saniye yıkanmasi gerekli. Aksi takdirde bu yiyeceklerin üstünde korona virüs varsa ellerimizi ağzımıza ya da yüzümüze sürdüğümüzde bulaşma ihtimali var

Evcil hayvanlardan koronavirüs bulaşır.

DOĞRUSU: Bu konuda bazı yayınlar mevcut. Ancak hayvanların insanlara koronavirüs yaymada önemli bir rol oynadığı düşünülmüyor. Bu nedenle hayvanlar için Covid 19 testlerinin rutin olarak yapılması önerilmiyor.

Koronavirüs rüzgarla birlikte hareket eder, yayılır

DOĞRUSU: Koronavirüsün havada uzun süre dolaşamayacağı bilinmektedir. Virüsü taşıyan birinin öksürmesi, aksırması ya da hapşırması sonucunda oluşan damlacıklarla yayılabiliyor. Biliyoruz ki bu damlacıklar ağır ve havada uzun süre salınamıyor ve yere çöküyor. Bu nedenle rüzgâr çok fazla risk faktörü değil. Ancak virüs, rüzgârla bir takım yüzeylere düşüp de yapışırsa ve o yüzeylere dokunulmasından sonra  ellerle yüz, burun  ve ağza dokunulması  risk oluşturuyor.

Korona virüs bulaşında kontakt lens kullanımı gözlüğe göre daha fazla risk taşıyor. Ancak kesin bir kanıt yine de bulunmuyor. El hijyenine dikkat edilmediğinde gözde enfeksiyona neden olabilir. Bundan dolayı kontakt lens kullananların bu dönemde el hijyenine daha fazla dikkat etmesi gerekiyor.

Antikor testi pozitif olan bir kişi enfeksiyon geçirdiği için bir daha geçirmez.

DOĞRUSU: Bu virüsle ilgili bilgilerimiz şu an için çok yeterli değil. Antikorlar bakteri ya da virüslere karşı vücudun oluşturduğu bir yanıt ancak Covid 19 enfeksiyonuna karşı koruyuculuk süresi net olarak bilinmiyor. Antikor düzeyi ile koruyuculuk arasındaki ilişki de tam olarak açıklanabilmiş değil. Antikor (IgG antikoru pozitif) testinin pozitif olması sadece hastalığı geçirmiş olduğumuzu gösterir. Ancak yeniden hasta olmaktan koruduğunu gösteren yeterli bir kanıt henüz bulunmamaktadır. Bazı antikor testleri yeni koronavirüs ve diğer koronavirüslerle “çapraz reaksiyonlar” verebilir; geçirilmiş olan gribal enfeksiyon sonucunda da test pozitif olabilir.  

Açık alanda sadece ben maske taksam çevremdekiler takmasa da olur.

DOĞRUSU: Açık alanlarda dahi maske kullanılmaması ve sosyal mesafeye uyulmaması sonucunda bulaş olabilir. Asemptomatik taşıyıcının maske kullanmaması durumunda sosyal mesafeye de dikkat edilmezse bulaş kaçınılmaz olabilir. Fiziksel mesafeye dikkat edilmediğinde ve karşılıklı iki kişiden birinin maske takmaması durumunda bulaş olasılığı yüzde 5 iken, her iki kişinin maske takması ve fiziksel mesafeye uyması durumunda bulaş riski olmayacaktır. Virüsün damlacık yoluyla ve yakın temasla bulaştığı gerçeğinden yola çıkarak her bireyin maske kullanması ve fiziksel mesafeye dikkat etmesi ve uyum göstermesi bulaşın yayılımının önüne geçecektir.

Covid 19’dan korunmak için  maske kullanımı, el hijyenine uyum gösterilmesi ve sosyal mesafeye uyulmasının önemini tekrar vurgulayan ve hatırlatan Prof. Dr. Pınar Çıragil, “Bunların yanında bazı ek önlemlerin alınması da gerekir. Halk arasında bu kurallara uyulmasını da sağlamak lazım” diye konuştu.