Sigara kullanımının artması, beslenme hataları ve çevresel faktörler erken menopoz için zemin hazırlıyor. Kadınların yaşamlarında son derece önemli bir dönem olan menopozun erken yaşandığında ciddi sağlık sorunlarına da neden olabildiğini söyleyen Kadın Hastalıkları ve Doğum, Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Erkut Attar, yumurtalık işlevlerinin önceden belirlenmesinin kadının doğurganlığın korunması açısından çok önemi olduğunu hatırlattı.
Bir kadının ortalama 51 yaş civarında menopoza girmesi beklenirken, 40 yaşından önce adetten kesilmesi erken yumurtalık yetmezliği (Prematür Over Yetmezliği-POF) veya erken menopoz olarak tanımlanıyor. Erken menopoz düzensiz adetlerle veya kadının adetten aniden kesilmesi ile kendini belli ediyor ve erken menopoza giren kadınlarda doğurganlık genel olarak olanaksız olarak kabul ediliyor. Bu nedenle doğurganlığın korunması adına yumurtalık rezervinin korunması son derece önem taşıyor. Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Kadın Hastalıkları ve Doğum, Tüp Bebek Uzmanı Prof. Dr. Erkut Attar, yarattığı diğer sağlık sorunları nedeniyle de erken menopozun kadınlarda yaşam süresini kısalttığını söyledi.
Genel Olarak Nedeni Bilinmiyor
Erken yumurtalık yetmezliğinin nedeninin çoğunlukla saptanamadığını belirten Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek uzmanı Prof. Dr. Erkut Attar ancak genetik faktörlerin birince derecede sorumlu olduğunun düşünüldüğünü söyledi. “Elimizde bu konuda yeterli veri bulunmamakla birlikte teorik olarak çevresel faktörlerdeki değişiklikler, stres ve yaygın sigara kullanımı gibi nedenlerle özellikle son dönemlerde erken menopoz riskinin arttığını düşünmekteyiz” diyen Prof. Dr. Attar, sorunu ortaya çıkaran diğer etmenlerle ilgili şunları anlattı:
“Birinci derecede akrabalarında erken menopoz görülen genç kızlarda ve yumurtalık kisti nedeniyle yapılan cerrahi girişimlerden sonra erken yumurtalık yetmezliği gelişme riski artar. Bunun yanında kanser tedavisi görecek hastalar da ilaçların veya radyoterapinin etkisiyle erken menopoza girebilir. Sigara kullanımı da erken menopoza zemin hazırlayan önemli etkenlerin başında geliyor. Ayrıca kötü beslenme, sağlıksız bir bünyeye sahip olmak, gebelik sırasında veya genç kızlık döneminde geçirilen kabakulak, tüberküloz gibi enfeksiyonlar premature menopoza yol açabilir.”
Farklı Sorunlara Zemin Hazırlıyor
Doğurganlığın kaybedilmesi dışında erken menopoz durumunda kadınlarda farklı sağlık sorunlarının da ortaya çıkabildiğine işaret eden Prof. Dr. Erkut Attar, “Erken menopoz tedavi edilmediği takdirde yaşam süresini kısaltır. Bununla birlikte nörolojik hastalıklar daha yüksek oranda görülür ve psikoseksüel problemler de artar. Kalp hastalıkları, kemik erimeleri, tiroid bezi yetmezliği, gerginlik, korku ve depresyon, göz kuruluğu sendromu ve gözün yüzey tabaksına ait sorunlar da erken menopoz yaşayan kadınların karşılaşabileceği problemler arasında yer alıyor”
Hastalar Hekime Geç Başvuruyor
Erken menopoza giren kadınların genellikle ya adetten tam olarak kesildiklerinde ya da çocuk isteği olduğunda hekime başvurduğunu söyleyen Prof. Dr. Erkut Attar, “Bu aşamada gelen hastalar için doğurganlık açısından maalesef yapılabilecek bir şey olmuyor. Bu nedenle yumurtalık işlevlerinin önceden belirlenmesi kadının doğurganlığının korunması açısından çok büyük bir önem taşıdığı bilinmeli” diye konuştu.
Erken Müdahale İle Gebelik Şansı Var
Erken menopoz riski olan genç kızlar ve hastaların yapılan klinik inceleme ve görüntüleme yöntemlerinin dışında özel genetik incelemelerle saptanabildiğini belirten Prof. Dr. Erkut Attar sözlerine şöyle devam etti: “Yumurtaların veya yumurtalıkların dondurulması yönünde önlemler alarak bu insanların ilerleyen dönemde doğurganlığını yitirse bile kendi yumurtalarıyla gebelik elde etme şanslarını koruyabiliyoruz. Erken menopoza girmiş hastaları ise kalp hastalıkları, tiroid yetmezliği ve kemik erimeleri gibi ciddi sağlık sorunlarından korumak üzere tedavilerini düzenliyoruz.”
Erken Menopoz Önlenebilir Mi?
Özellikle ailesinde erken menopoz olan kadınlar olmak üzere toplumun bu konuda farkındalığının artması gerektiğine işaret eden Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Kadın Doğum Uzmanı Prof. Dr. Erkut Attar erken menopozu önlemek adına alınabilecek önlemler konusunda şu bilgileri verdi:
“Sigara kullanımından kaçınma, iyi beslenme, yumurtalıklar üzerinde yapılan cerrahi tedavilerin niteliği ve tekniğinin iyi belirlenmesi, tüberküloz ve kabakulak gibi enfeksiyon hastalıklarının kontrolü, partner sayısının az olması gibi faktörler erken menopozu geciktirebilir. Emzirme ve gebelik de erken menopoz oranlarını düşürmektedir. Doğum yapan kadılarda erken menopoz riski birinci gebelikte yüzde 8, ikinci gebelikte yüzde 16 ve üçünce gebelikte yüzde 22 oranında düşer. Emzirme süresi ile erken menopoz arasında ilişki vardır. 25 ay boyunca emziren kadınlarda emzirmeyen veya 1 aydan az emziren kadınlara göre erken menopoz riski yüzde 28 daha azdır.”
”
İlgili Yazılar
- Kadınlarda En Sık Görülen Hastalıklar
- Histeroskopi Nedir? Histeroskopi Kullanım Alanları
- Polikistik Over Sendromu ve Tedavisi
- Endometriozis ve İnfertilite Tedavisinde Elektromanyetik Stimülasyon
- 43 Yaşından Sonra Tüp Bebek Tedavisinde Başarı Yüzde Beşe Düşüyor
- Bu Sorun Her 10 Kadından Birinin Hayatını Alt Üst Ediyor
- Mitokondri Transferi
- Preimplantasyon Genetik Tanı
- Mikroçip
- Ko-Kültür
- Embriyo Traşlama (Assisted Hatching)
- Yumurta Dondurma
- Mikroenjeksiyon
- Aşılama (IUI)
- Yumurta Gençleştirme / PRP Yöntemi
- Tüp Bebek Tedavisi
- İnfertilite (Kısırlık) Tedavisinde Başarıyı Artıran Yöntemler
- Yumurta Rezervi Düşüklüğü (Amh)
- Endometriozis
- Vajinismus ve Tedavisi
- Tüp Tıkanıklığı
- Erken Menopoz
- Polikistik Over Sendromu
- İleri Yaşın Tüp Bebek Tedavisine Etkisi
- Koronavirüs Hamileleri Etkiler mi?
- Hafta Hafta Gebelik, Hamilelik Takvimi
- Prof. Dr. Attar: Endometriozis Bazı Kronik Hastalıklarla Beraber Görülebilir
- Kısırlık (İnfertilite)
- Kadına Bağlı Kısırlık Nedenleri
- Erkeğe Bağlı Kısırlık Nedenleri
- Gebelik Kolestazı
- Polikistik Over Sendromu / PKOS Nedir?
- Kronik Pelvik Ağrı
- Zika Virüsü En Çok Anne Adaylarını Tehdit Ediyor
- Embriyo Transferinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Adet Gecikmesinin Nedenleri
- Hamilelik Dönemi İle İlgili Merak Edilenler
- Yumurta Sayısı Düşük Kadınlarda PRP Tedavisi
- Pelvik Ağrı Nedir? Pelvik Ağrı Belirtileri Nelerdir?
- Çikolata Kistine Dikkat! 10 Kadından 1' ini Etkiliyor
- Bu Hastalıklar Kadınları Erkeklerden Farklı Etkiliyor
- 16 Yıl Aradan Sonra Yeniden Anne Olmak İstedi; Hayatının Şokunu Yaşadı
- Mikroçip Teknolojisi ile Baba Olma Şansı Artıyor mu?
- Bağırsaktaki Bakteriler İyi Çalışmıyorsa Polikistik Over Sendromu Görülebiliyor
- 15 Yaşında Bile Menopoza Giren Hastalar Var
- Doğum Belirtileri Nelerdir?
- Beklenen An Geldi, Doğum Başlıyor!
- Yararlı Bakteriler Tüp Bebek Başarısını Artırıyor
- Yumurta Gençleştirme Yöntemi Sayesinde Doğum İçin Gün Sayıyor!
- Hamilelikte Görüntüleme Yöntemleri
- Mitokondri Nakline Çiftler Birlikte Karar Vermeli