Hasta güvenliği, hastaya istemsiz zarar verme veya hastanın olası zarar görme durumundan uzak olması anlamına gelmekte ve sağlık hizmetlerinin kişilere vereceği zararı önlemek amacıyla sağlık kuruluşları ve bu kuruluşlarda çalışanlar tarafından alınan önlemleri kapsamaktadır. Hasta güvenliği, süreçlerdeki basit hataların hasta ve sağlık çalışanlarına zarar verecek şekilde ortaya çıkmasını engelleyecek tasarımlar yapmak ve hataların hasta ve sağlık çalışanlarına ulaşmadan belirlenmesini, raporlanmasını, düzeltilmesini sağlayacak önlemleri almak anlamına da gelmektedir.

Sağlık hizmetleri günümüzde teknolojinin gelişimi, yeni ilaçlar ve yeni tedavilerinin kullanılmaya başlanmasının yanı sıra ekonomik baskının da artmasıyla çok daha karmaşık hale gelmiştir.

Avrupa’da her 10 hastada önlenebilir ve/veya istenmeyen olaylarla karşılaşılmakta, hasta, hasta yakını/ aileleri, sağlık çalışanları ve hastane yönetimine de maddi zarara uğratmaktadır.

Sağlık hizmetlerinde Hasta Güvenliği odak ve hedef noktadır. Bu kapsamda tıbbi hataları ve istenmeyen olayları önleyebilmekle ve strateji geliştirmek için tıbbi hatalara yol açma olasılığı bulunan tüm risklerin iyi bilinmesi bir zorunluluktur.

Hastanelerde ortaya çıkan hatalı olayları ortadan kaldırmak üzere kurulacak sistemli yaklaşımda; konuya ilişkin veri toplanması, araştırılması, sistemdeki sorunlara karşı stratejilerin geliştirilmesi ve kurumda hataların korkmadan ve çekinmeden bildirildiği bir hasta güvenliği kültürünün yaratılması yer almalıdır.

Hasta Güvenliği İhlallerinde Kök Neden Analizleri Sonuçları

• İletişim yetersizliği (%70)
• Oryantasyon / eğitim eksikliği (%60)
• Hasta değerlendirmede yetersizlik (%40)
• İnsan kaynağı eksikliği (%25)

Amerika Birleşik Devletleri Hastaneleri’nde her gün en az 100 hasta, tıbbi hatalar nedeni ile ölmektedir.

Sonuç olarak; riski azaltmak için düzeltici faaliyetlerde bulunulmalı, bu düzeltmelerin etkinliği izlenmeli ve alınan dersleri belirleyebilmek için kazalar bildirilmelidir. Bu durum, bir hatanın gelecekte tekrarlanma olasılığını azaltacaktır ve bir hata oluştuğunda hastaya zarar gelmesini önleyecektir.

Unutmayalım;

• Hasta güvenliği sadece tıbbi hata değildir.
• Hasta güvenliği mesleki yetersizlik değildir.
• Hasta güvenliği başkasının sorunu da değildir.

Kaynakça

• Çakmakcı M. Hasta Hakları, Tıbbi Hatalar ve Hasta Güvenliği Kavramı. 5.Sağlık Zirvesi, Hasta Hakları ve Hasta Güvenliği, İstanbul 2005
• İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dergisi, ISSN: 2147-7892, Cilt 6 Sayı 1(2018)10-19 Ayşe Çiçek KORKMAZ
• Hasta Güvenliği, Türkiye ve Dünya, TTB Fusun Sayek Raporları, Ankara, 2011
• http://www.euro.who.int/en/health-topics/Health-systems/patient-safety/patient-safety
• https://physiotherapy.ca/blog/heres-why-patient-safety-important
• Sağlık Hizmetleri Akreditasyonu ve Türkiye’de Gelişimi, Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi / DÜ Sağlık Bil. Enst Derg Journal of Düzce University Health Sciences Institute / J DU Health Sci Inst, ISSN: 2146-443X, 2017, Ö. Güdük, C.H.Kılıç
• Heidi King, Team STEPPS, Team strategies & tools to enhance performance & patient safety AHRQ, 2007