‘‘Tamamlayıcı beslenmeye geçiş’’ emzirilen bebeğin yaşına ve gelişim basamaklarına uygun yeni besin maddelerini alması, besin madde çeşitliliği ile dengeli ve yeterli beslenmesinin sağlanması, kendi kendini besleyebilir hale gelmesi demektir. Anne sütü yaşamın ilk 6 ayında tek başına yeterli iken daha sonra ek besinlerle en az 2 yaşına dek verilmeye devam edilir. Bebeğinizin bu dönemde boyun ve sırt kasları desteksiz oturmaya hazırlanmaktadır. Yüz ve çene kasları da çiğneme işlemini yerine getirebilecek duruma gelmiştir. Ancak başlangıçta dili ile besinleri itebilir. Bu dilini tam toparlayamamasından kaynaklanır.

Bu hareketleri nedeniyle bebeğinizin ek gıdaları sevmediğini düşünmeyiniz. Bu hareket 7. aya doğru düzelecektir.

Ek Besin Vermenin Amacı Nedir?

• Bebeğin artan enerji ve vitamin gereksinimlerini karşılamak.  
• Bebeğin çiğneme ve yutma becerilerini geliştirmek.  
• Bebeğin farklı tatta ve kıvamda besinlere alışmasını sağlamak.

Ek Besine Geçişte Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

• Öncelikle besinler evde hazırlanmalıdır.  
• Mevsim meyve ve sebzeleri kullanılmasına özen gösterilmelidir.  
• İlk ek besinler öğle öğününde ve aç karnına denenmelidir, tok bebek yeni gıdaları reddebilir.  
• Ek besinler annenin yorgun olmadığı, keyifli olduğu, bebeğine yeni bir şeyler verme heyecanını duyduğu zaman vermek daha Çünkü bebekler annedeki endişeyi, gerginliği hisseder. Gülümseyerek verilen gıdaları pek reddetmezler.  
• Her yeni gıdadan sonra kakada bazı değişiklikler olabilir, telaşlanmayın.  
• Anne sütünün azalmasına engel olmak için aynı öğünde ek besinlerin ardından anne sütü verilebilir.  
• Bebeğiniz altıncı ay içinde 5-6 öğün anne sütü almaya devam edebilir.  
• Başlangıçta az miktarda verilmeli, miktar giderek arttırılmalıdır. Örneğin çeyrek yumurta sarısı, bir çorba kaşığı sebze püresi ya da yarım kahve fincanı yoğurt Bebekte herhangi bir döküntü ya da ishal, kusma varlığı kontrol edilir. Bu belirtiler yeni başlanan besinlerle ilgili alerjik reaksiyonlara bağlı olabilir.  
• Yeni besinler en az 3 günlük aralarla tanıtılmalıdır.  
• Bir yeni besin tanıtılınca onu öğleden sonraya alıp ikinci bir besin öğle öğününde tanıtılır.  
• Bebek 6. ayında 2 öğün olarak ek besin alabilir.  
• 6. ayda bebeğinize verdiğiniz ek besinler anne sütünün tamamlayıcısıdır. Bu ayda anne sütü temel besindir. Bebeğin isteğine göre emzirmeye devam edilmelidir.

 Bir Yaşına Kadar Yasak Olan Yiyecekler Hangileridir?

• Şeker
• Tuz
• Bal
• Yumurtanın beyazı
• Çay
• İnek sütü
• Çikolata ve kakaolu gıdalar
• Patlamış mısır, sakız gibi boğulma riski yaratacak yiyecekler
• Deniz kabukluları ve midye kalamar gibi bazı deniz ürünleri
• Salam, sosis, sucuk gibi işlenmiş şarküteri ürünleri
• Konserve, turşu ve dondurulmuş gıda
• Diyet ürünleri
• Hazır bitki çayları
• Baharatlar (kırmızıbiber, karabiber )

6. Ay 

• Ek gıdaya 6. ayda sebze püresi (kabak-havuç-patates), yoğurt veya meyve püresi (elma, armut) ile başlanabilir. İlk 3 gün aynı besinler verildikten sonra 4. gün denenenlere ek olarak yeni bir besin tanıştırılır.
• Sebzeler (mevsimine göre; fasulye, brokoli, ıspanak) iyice yıkanarak küçük küçük doğranır az suda yumuşayana kadar ağzı kapalı tencerede haşlanır.
• Piştikten sonra 1 yemek kaşığı zeytinyağı eklenerek püre kıvamına getirilir. Püre kıvamına getirmek için blender, süzgeç kullanılmamalı, çatal ile ezilmelidir.
• Bebek ek gıdalara alışmaya başladıktan sonra sebze karışımlarına 1 yemek kaşığı (30 gr.) kıyma da en kısa sürede eklenmelidir.
• Bir öğünde artan besin saklanmaz atılır. Yoğurt evde hazırlanmalı, miktarı her besinde olduğu gibi yavaş yavaş arttırılmalıdır.
   

6. Ayın Sonunda Örnek Beslenme Menüsü:

Sabah: Anne sütü
Ara Öğün: Yoğurt veya meyve püresi
Öğle: Etli sebze püresi, anne sütü
Ara Öğün: Yoğurt veya meyve püresi
Akşam: Anne sütü
 

7- 8. Ay 

Anne sütü temel besin olarak devam ettirilmelidir. Anne sütü alan bebeklerde, öğünleri yarım porsiyon tutup çorba ve yoğurtlardan sonra bebek emzirmeye devam edilir. Öğünlerinize 5 öğün olarak devam ediniz. İştahsız bebeklerde bazen ara öğünler atlanabilir. Bazı günler öğün sayısı 4’e düşebilir. Önemli olan bebeğinizin çok yemek yemesi değil, yeterli miktarda günlük besinini almasıdır.

Hangi Besinler Menüye Eklenebilir?

• Kahvaltı
• Yemekler içinde zeytinyağı veya tereyağı verilmesi önem kazanır.
• Pekmez tatlandırıcı olarak kullanılabilir.
• Lor, çökelek, tuzu alınmış pastörize sütten yapılmış peynir verilebilir.
• Portakal, mandalina gibi turunçgiller mevsimine göre meyvelere eklenir.
• Balık verilebilir (Kılçıklarından temizlenmiş orta boy, buğulama şeklinde pişirilmiş, öğle öğününde et yerine).
• Ceviz ezilerek eklenebilir.
• Sebze olarak mevsime göre lahana, karnabahar, brokoli eklenebilir.

7.ayda yumurta sarısı ilk denemede 1/8 tattırılır. Daha sonra yavaş yavaş arttırılarak 4 günde yarım 8 günde tam yumurta sarısına ulaşılır. Daha sonra hergün 1 yumurta sarısı verilebilir. Yumurta sarısı çiğ ya da az pişmiş verilmez, kayısı kıvamına gelmesi beklenmelidir.

7. Ay Örnek Menü:

06.00: Anne sütü
09.00: Kahvaltı, anne sütü
12.00: 2/3 kase kıymalı tahıllı sebze püresi, anne sütü
15.00: Anne sütü
18.00: Yoğurt/meyve püresi, anne sütü
Gece: Anne sütü

8. Ay Örnek Menü:

06.00: Anne sütü
09.00: Kahvaltı, anne sütü
12.00: 2/3 kase kıymalı tahıllı sebze püresi, köfte/balık, anne sütü
15.00: Yoğurt
18.00: Meyve püresi, anne sütü
Gece: Anne sütü

9-12. Ay

• Anne sütünün tamamlayıcısı olan ek gıdaların, bu dönemde çocuğunuz için ‘’Asıl besin’’ özelliği taşıdığını unutmayınız.
   
• 12. ay itibariyle yetişkinler için pişirilen tüm ev yemekleri az tuzlu ve baharatsız olmak koşulu ile bebeğe verilebilir.
   
• Bebekler için tereyağı ve zeytinyağı dışında yağ kullanılamamalıdır.

• Fındık, fıstık, çekirdek gibi küçük ama sert yiyecekler bu dönemde kesinlikle verilmemelidir. Bunlar çocuğun nefes borusunda ya da akciğerlerine kaçarak önemli sorunlara yol açabilir.
   
• 9. ay itibariyle kuru baklagiller (nohut, mercimek, kuru fasulye vb.) ve pilav, makarna beslenmeye eklenebilir.

Örnek Menü:

Sabah: 1 çay bardağı meyve suyu, 1 yumurta sarısı, 1 tatlı kaşığı pekmez, 1 çay kaşığı zeytinyağı, 1 ince dilim ekmek, ince çeklimiş ceviz, tuzu alınmış peynir 
Ara Öğün: Meyve püresi
Öğle: Kıymalı sebze püreleri, dolma içleri, sebzeli köfteler, kuru baklagil püreleri, beraberinde 1 dilim ekmek içi yemek suyu ile birlikte 
İkindi: Yoğurt
Akşam: Öğle öğününün aynısı