Ebeveynleri en heyecanlandıran olaylardan birisi de bebeklerinin ilk adımıdır. Onların yürüdüğünü görmek en çok arzu edilen şeylerden bir tanesidir. Peki, bebekler ne zaman yürümeye başlar? Erken yürüme tehlikeli midir? En geç yürüme ne zamana kadardır? Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Coşkun Saf anlattı.
Bebeklerde yürüme yaşı genel olarak 12-18 ay arasıdır. Ancak bazı bebekler gelişimlerine göre farklı zamanlarda yürüyebilir. Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Coşkun Saf bebeklerde yürüme zamanı ve bebeklerde yürüme bozukluklarıyla ilgili merak edilenleri anlattı.
Bebekler Ne Zaman Yürümeye Başlarlar?
Yürüme bebeklerin gelişim basamakları içerisinde önemli bir yer teşkil eder. Bebeğin denge kurma, koordinasyon, kas gücü ve beyin-sinir gelişimini yansıtan kompleks bir süreçtir. Bebeğin tutunarak ayağa kalkması, sıralaması ve desteksiz ayağa kalkabilmesi yürümeye başlamadan önceki önemli göstergelerdir. Yürüme öncesi emekleme de önemli gelişim basamaklarından birisi olarak sayılsa da bazı bebekler el ve dizlerini kullanarak ilerleme şeklindeki klasik emekleme hareketinden farklı olarak sadece karnı üzerinde kendini iterek komando sürünmesi şeklinde ilerleyebilir veya bu basamağı atlayarak yürümeye başlayabilir. Bebeklerde yürümeye başlama yaşı ortalama 12 ay civarıdır, ancak bazı bebekler daha erken veya daha geç dönemde yürümeye başlayabilir. Bazı bebekler 9 aylıkken yürümeye başlarken bazı bebeklerin yürümesi 17-18 aylık olana kadar beklenebilir. Özellikle 15-16. aydan sonra yürümeyen çocuklarda ve özellikle yürüme göstergesi hareketlerin de olmaması durumunda bir pediatri uzmanına başvurulması uygun olacaktır. Böylece çocuğun kas-kemik-sinir gelişimi ve zihinsel durumu değerlendirilip, altta yatabilecek bazı organik veya ortopedik problemler gözden kaçırılmamış olacaktır.
Bebeklerde Erken Yürüme Tehlikeli midir?
Çocuklar 9 aylıktan itibaren yürüyebilirler hatta nadiren 7-8 aylıkken yürümeye başlayan vakalar da olabilmektedir. Bir çocuğun erken yürümeye başlaması bir problem yaratmamakla birlikte bu durumun daha sonraki çocukluk dönemleri ve erişkin dönemdeki bilişsel fonksiyonlar ile olumlu veya olumsuz anlamda direkt bir bağlantısı gösterilememiştir.
Bebeklerde Yürüme En Geç Ne Zaman Başlar?
Bebeklerde yürüme en geç 18 aylık olana kadar beklenir. Yürümeye başlamadan önce 6-7 aylıkken desteksiz oturabilmesi, 6-13 ay arasında emekleme olması, 9-12 ay arasında eşyalara tutunarak ayağa kalkabilmesi ve sıralayabilmesi yürümeye başlamadan önceki süreçte görülen önemli gelişim göstergeleridir.
Bebeklerde Yürüme Bozukluğu Nasıl Anlaşılır?
Bebeklerde yürüme bozuklukları bebeğin yürümeye başlamasından sonra yani ortalama 1 yaşından sonra önce bebeğin ebeveynleri tarafından veya rutin kontroller sırasında takip eden pediatrist tarafından saptanabilir. Yürüme öncesinde de doğumdan itibaren yapılan kontrollerde ayak veya bacaklardaki şekil bozuklukları bebeğin ailesi veya takip eden pediatrist tarafından saptanabilmekte ve bazen yürüme çağından önce de gerekli durumlarda ortopedi yönlendirmesi yapılabilmektedir. Çoğunlukla gelişimsel problemler olan içe veya dışa basma bu dönemde en sık gözlenen yürüme veya duruş anormalliklerindendir. Bu durumlarda aile öyküsünde sıklıkla anne veya babada da çocukluk döneminde benzer sorunlar olduğu öğrenilebilir yani bu gelişimsel problemlerde genellikle ailesel bir yatkınlık söz konusu olabilir. Bu sorunlar daha çok yürümeye başlamanın ilk ay ve senelerinde görülüp çocuk 3-4 yaşlarına geldiğinde büyük ölçüde düzelme göstermesi ve daha sonra 7-8 yaşına kadar tamamen ortadan kalkması beklenir.
Yürüme Bozukluğu veya İçe Basma Problemlerinde Ne Zaman, Kaç Yaşında Ortopedi Uzmanına Gösterilmeli?
Yürüme bozuklukları genellikle çocuğun büyümesiyle birlikte düzelme eğiliminde olup nadiren medikal, destekleyici veya cerrahi tedavi gerektiren durumlar altta yatabilmektedir. Böyle bir durumla karşılaşan ailelerde bir pediatri veya ortopedi uzmanına başvurmalarını gerektiren bazı durumlar vardır. Pediatri hekimleri de rutin takipler sırasında ortopedik bir hastalık düşünüldüğünde bu hastaları ortopedi uzmanına yönlendirebilmektedir. Ailelerin bir doktor yardımı almasını gerektiren durumlar; 3 yaşında halen düzelme göstermeyen içe veya dışa basma sorunu olması, beraberinde topallama veya ağrı yakınması olması, bu sorunun bir tarafta diğer tarafa göre daha belirgin olması, konuşma, iletişim, öğrenme gibi alanlarda veya diğer sinir-kas gelişim basamaklarında gelişimsel gecikmenin eşlik etmesi ve yürüme bozukluğunun aylar içinde azalma yerine artma eğiliminde olması olarak özetlenebilir. Bu durumlarda vakit kaybetmeden bir pediatri ve ortopedi doktorunun çocuğu değerlendirmesi uygun olacaktır.
Basın Yansımaları:elele.com.tr
