İletişim, bir kaynaktan (kişi, kişiler veya organizasyon), bir araçla (yazılı, sözlü, görsel veya beden dili ile), bilgi, haber, düşünce, durum, duygu veya kültürün bir başka insan veya insan topluluklarına aktarılmasıdır.
Sağlık çalışanları arasındaki iletişim hasta bakım sürecini doğrudan etkileyen, bazen de hasta bakım sürecini tamamlayan diğer önemli unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Hastaneler ve sağlık kurumları için, hastaların uygun bakım almasını sağlamak, prosedürleri uygulamak ve tanı koymaktan daha fazla şey gerektirir. İletişim, sağlık sürecinin her aşamasında önemli bir unsurdur.
Etkili iletişim; doğru zamanlı, kesin, tam, belirsizlik taşımayan ve alıcı tarafından anlaşılan, hataları azaltan ve hasta bakımında iyileşmeyle sonuçlanan iletişimdir. İletişim, sağlık hizmetlerinin sunumunda sıklıkla ortaya çıkan tıbbi hatalara doğrudan neden olması bakımından önemlidir.
The Joint Commission tarafından 1995-2005 yılları arasında tüm kategorilerde 3548 adet Sentinel Olayın kök nedenleri incelendiğinde ilk sırada iletişimin yer aldığı görülmektedir.
İletişimi Etkileyen Faktörler
- Sağlık hizmetlerinin karmaşık olması,
- Hiyerarşi (hekim-hemşire, hemşire-personel arasında),
- Dil farklılıkları
- Orderların okunaksız olması/net açıklama olmadan yazılan orderlar
- Hastalarla ilgili eksik bilgiler
- Yoğun ve stresli çalışma ortamları
- Hastanın durumu ve tedavi planlarındaki günlük-anlık değişikliklerin bildirimi için standart yöntem belirlenmemesi
- Gürültü
İletişim elektronik, sözlü ya da yazılı olabilmekle birlikte hataya en açık iletişim sözel olarak verilen direktiflerden/orderlardan ve laboratuvar sonuçlarının yine sözel olarak öğrenilmesinden kaynaklanmaktadır. Bu hataların önlenebilmesi için sözel ya da telefon direktiflerinin alınmasına ya da kritik test sonuçlarının raporlanmasına yönelik;
bir süreç/prosedür ve bu kapsamda bilgiyi alan kişi tarafından tamamlanan test sonucunun ya da direktifin geri okunarak doğrulanması ve bu gerekliliğin oluşturulmasına yönelik bir politikanın belirlenmesi önemlidir.
İletişim Hastanelerde Nerelerde Uygulanır?
HER ALANDA
Dünya Sağlık Örgütü tarafından oluşturulan Hasta Güvenliği Hedefleri ve ülkemiz de Sağlık Bakanlığı tarafından iletişimden kaynaklı tıbbi hataların önlenmesi amacıyla, hazırlanmış Hizmet Kalite Standartları bulunmaktadır.